Pelargonium: Datura,burgmansia,bieluń

Bieluń i datura pochodzą z tej samej rodziny psiankowatych,na które składa się około 12-15 gatunków.

(Bieluń indiański)

Datura - bieluń,to rośliny jednoroczne,byliny,rosną w m.in w Polsce i jest dużo mniejszą rośliną niż brugmansia,często występuje jako roślina płożąca, kwiaty ma znacznie mniejsze i są zazwyczaj skierowane do góry.
W Polsce rośnie jako chwast:
- bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium) -zwana potocznie pindyryndą
- bieluń surmikwiat ( Datura metel)
- bieluń indiański (Datura inoxia)
- bieluń drzewiasty ( Datura arborea) - ta ostatnia często nazywana jest trąbami anielskimi.

Bieluń indiański (Datura inoxia)

Bieluń surmikwiat (Datura metel)

Najbardziej popularną odmianą rosnącą samodzielnie jest
Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium)

Nie wymaga żadnych specjalnych zabiegów,nawet zaniedbany daje sobie radę i sieje się sam.Nasiona można wysiewać już w styczniu,bo ich czas kiełkowania jest dość długi tzn ok. miesiąca.
Ma liście o brzegu falistym, nie całobrzegie oraz specyficzny (cuchnący)silny zapach.Ma swój urok.Kwiaty niewiele mniejsze niż kwiaty innych datur jednorocznych,ładnie odznaczają się na tle soczysto zielonych liści rośliny.

Przede wszystkim należy pamiętać,że jest rośliną silnie trującą,jeśli posiada się dzieci to należy mocno się zastanowić nad jego uprawą w swoim ogrodzie.
Ale należy się również zastanowić,czy można nie mieć bielunia w ogrodzie.Wykazuje bowiem właściwości lecznicze.
Z posiekanych zielonych owoców,można sporządzić nalewkę,nie do picia ale przeciwbólową,do smarowania.
Pół butelki owoców,drobno pociętych,należy zalać spirytusem,do pełna.
Można używać,jak się zrobi brązowa.Po prostu posmarować bolące miejsce i za chwilę odczuwa się wyraźną ulgę.

Burgmansia - to duży krzew lub nawet średniej wielkości drzewo,w Polsce,nie rośnie w naturze, ale jest namiętnie przez nas uprawiana jako roślina tarasowa. Jest uprawiana w donicach z uwagi na brak odporności na zimno,nawet nocne spadki naszych letnich temperatur mogą pozbawić ją kwitnienia a na pewno znacznie je ograniczyć.
Kwiatów skierowanych ku dołowi -wiszących,może mieć jednocześnie duuużo nawet 300-400 szt.
Konieczne jest jej dodatkowe zasilanie nawozami o dużej zawartości fosforu.

Burgmansia "Apricot Gold"

Burgmansia NN

Brugmansia sanguinea

Uprawa datur:
Zimujemy w pomieszczeniu jasnym lub ciemnym,nie ma to znaczenia ponieważ rośliny te gubią liście podczas przechowywania w pomieszczeniu bez dostępu światła i regenerują się wiosną po zmianie stanowiska uprawy.
Średnio należy zimą podlewać datury/burgmasje 1 raz na 2-3 tygodnie.
To absolutnie wystarcza.

W marcu-kwietniu należy rośliny przesadzić do nowej ziemi,ustawić w jasnym miejscu i podlewać.
Kiedy pojawią się młode liście można zacząć podlewanie nawozem z dużą zawartością azotu.
Po 3-4 takich dawkach azotu należy włączyć nawóz do roślin kwitnących i tak już przez cały sezon.
Datura jest bardzo żarłoczna i ja stosuję nawóz co 3-4 dni.
Każdej wiosny obcinam nożem bryłę korzeniową zmniejszając ją dość mocno i przycinam górę.
Donica jest sporych rozmiarów,na dno wkładam trochę obornika jeśli go mam,przysypuję ziemią i wkładam daturę zasypując ją resztą ziemi.
Korzenie nie mogą mieć bezpośredniego kontaktu z obornikiem bo mogą się spalić.
Jeśli izoluje je ziemia wszystko jest ok.
Przycięcie pędów jesienią nie jest konieczne,robi się to zazwyczaj z powodu ograniczenia miejsca,natomiast wiosną jest to zabieg konieczny. Końcówki pędów zasychają nieznacznie i należy je przyciąć.
Ja swoim oberwałam liście,spętałam je taśmą (były bardzo szerokie) i umieściłam w piwnicy.
Reszta odbędzie się wiosną.
Oprócz właściwego - częstego dokarmiania w sezonie należy pamiętać o bardzo częstym i mocnym nawadnianiu jej latem.
Moja największa otrzymywała każdego dnia trzy dawki wody po ok.10 litrów (konewka) każda a w największe upały nawet więcej.
Jeśli nie jest zadołowana z donica w ziemi to wstawiam ją do miski umożliwiając jej dokładne nawilżenie.
To żarłok,który wypija taką ilość wody w bardzo krótkim czasie.

Uprawiam datury już szereg lat,bardzo długo. Spotkałam się więc z różnymi jej wybrykami.
Jednym z nich było to,że młoda sadzonka zakupiona jesienią, z konieczności więc uprawiana w mieszkaniu na parapecie
zaczęła przyrastać w dziwny sposób.
Nad ziemią pojawiła się cała masa młodych pędów,które wyglądały jakby zrosły się ze sobą.
Liście pojawiały się na tej 'narośli',ale prawie natychmiast odpadały.To 'coś' było twarde ale żywe.
Sadzonka właściwie nie wykazywała oznak przyrostu bo chyba ten 'pasożyt" nadmiernie ją eksploatował.

Zasięgnęłam porady na Forum Ogrodniczym i okazało się,że to co pojawiło się w doniczce mojej datury to efekt użycia hormonów podczas ukorzeniania pędu rośliny,które to znajdują się w ukorzeniaczach.
Zjawisko to spowodował nadmierny rozrost komórek macierzystych o błędnym materiale genetycznym,do których nie dociera informacja czym mają być - liściem,korzeniem czy łodygą. Kumulują się więc w tej masie i obciążąją roślinę oraz pojawiają się na powierzchni tuż przy pniu.Jak widać na zdjęciu, odbija się to również na liściach rośliny,które osłabione brakiem nawozu wykazują porażenie jakimś bliżej nie rozpoznanym grzybem.Z takiej deformacji z pewnością nie można spodziewać się pędów.
Działaniem zaradczym okazało się
- oberwanie rękami tej masy,
- usunięcie wszystkich bocznych przyrostów,
- opryskanie rośliny preparatem grzybobójczym i
- podanie jej więcej azotu.

Ważna uwaga,należy podawać nawóz z azotem ale azot nie może być w postaci mocznika (najlepiej azot azotanowy) ponieważ mocznik asymiluje się w roślinie przy wyższych temperaturach i również niekorzystnie wpływa na uprawę rośliny.

- wrzesień 2015 -
Burgmansia variegata "Maya"